|
Formulan:
NaHCO3
a) Gatza ioietan banatuko duguKatioaren (ioi positiboa) kargaren baliotik anioiaren (ioi negatiboa) karga ondorioztatuko dugu.
b) Oxigenoaren oxidazio-zenbakia -2 dela eta hidrogenoarena +1 kontuan hartuta atomo zentralarena aterako dugu.
c) Elementu zentralak eduki ditzakeen oxidazio-zenbakien balioak gogoratu eta aurrizkiak eta atzizkiak
esleitu.
Stock-en nomenklatura jarraitzen da, beraz, metalak oxidazio-zenbaki bat baino gehiago eduki badezake, konposatuan erabilitakoa parentesien artean adieraziko da.
|
|
Izenean:
Sodio hidrogenosulfitoa
a) Katioia zein den adierazi. Oxidazio-zenbaki bat baino gehiago edukiz gero Stock nomenklaturarekin adierazi beharko digute. Aurruzki eta atzizkien bidez atomo zentralaren oxidazio-zenbakia atera.
b) S+4 –ren oxazidoa formulatub)
c) Azidotik anioia ondorioztatu. Azidoak galdu dituen adina hidrogeno karga negatibo hartuko du anioiak. Konposatua idatzi elektrikoki neutroa izan behar duela kontuan harturik, horretarako katioi eta anioi kopuruak adieraziko dituzten koefiziente estekiometrikoak
jarriz.
|
|
Oxazidoetan bezala bi nomenkaltura mota erabiliko ditugu: adizioarena eta hidrogenoarena.
Anioien adizio nomenklatura: anioien egituran oinarritzen da, hidrogeno azidoei lotutako oxigenoak
(hidroxidoak) eta atomo zentralari zuzenki lotutako oxigenoak (oxidoak) era desberdinetara izendatuz.Izen hauetako bakoitzaren aurrean behar den aurruzkia jarriko da: di-, tri-, tetra-, e.a eta orden alfabetikoa jarraituz izendatuko dira, ondoren atomo zentralaren izena,
-ato atzizkiarekin, jarriko da eta parentesiaren artean anioiaren karga (Ewens-Bassett sistemaren arabera).
Anioien hidrogenoaren nomenklatura: di-, tri-, tetra-,e.a.aurruizkien bidez anioian parte hartzen duten atomoak izendatzen dira, ondoren atomo zentralaren izena “ato-“ atzizkiarekin eta paratesien artean anioiaren karga (Ewens-Bassett sistemaren
arabera).
|
Anioia |
Adizio nomenklatura |
Hidrogenoaren nomenklatura |
| HCO3- |
Hidroxidodioxidokarbonato(1-) |
Hidrogeno(trioxidokarbonato)(1-) |
| H2PO4- |
Dihidroxidodioxidofosfato(1-) |
Dihidrogeno(tetraoxidofosfato)(1-) |
| HPO42- |
Hidroxidotrioxidofosfato(2-) |
Hidrogeno(tetraoxidofosfato)(2-) |
| HSO3- |
Hidroxidodioxidosulfato(1-) |
Hidrogeno(trioxidosulfato)(1-) |
| HSO4- |
Hidroxidotrioxidosulfato(1-) |
Hidrogeno(tetraoxidosulfato)(1-) |
| HSeO3- |
Hidroxidodioxidoseleniato(1-) |
Hidrogeno(trioxidoseleniato)(1-) |
| HSeO4- |
Hidroxidotrioxidoseleniato(1-) |
Hidrogeno(tetraoxidoseleniato)(1-) |
Gatzen adizio nomenklatura: Katioiaren izena idazten da eta ondoren anioiaren izena eta, oxidazio zenbaki finkoa ez duten katioien kasuan, kargaren balioa Ewens-Bassett sistemaren arabera.
Gatzen hidrogenoen nomenklatura: Katioiaren izena idazten da bere kopurua di, tri, tetra, e.aaurrizkiekin adieraziz eta ondoren anioiaren izena, kargarik gabe, bis, tris, tetrakis, pentakis, hexakis,e.a. aurrizkiekin anioi poliatomikoaren kopurua adierazteko.
|
Gatza |
Adizio nomenklatura |
Nomenklatura estekiometrikoa |
| NaHCO3 |
Sodio
hidroxidodioxidokarbonatoa(1-) |
Sodio
hidrogeno(trioxidokarbonatoa) |
| Ca(H2PO4)2 |
Kaltzio
dihidroxidodioxidofosfatoa(1-) |
Kaltzio
bis[dihidrogeno(tetraoxidofosfatoa)] |
| K2HPO4 |
Potasio
hidroxidotrioxidofosfatoa(2-) |
Dipotasio
hidrogeno(tetraoxidofosfatoa) |
| Fe(HSO3)2 |
Burdin(2+)
hidroxidodioxidosulfatoa(1-) |
Burdin
bis[hidrogeno(trioxidosulfatoa)] |
| AgHSO4 |
Zilar
hidroxidotrioxidosulfatoa(1-) |
Zilar
hidrogeno(tetraoxidosulfatoa) |
| Ba(HSeO3)2 |
Bario
hidroxidodioxidoseleniatoa(1-) |
Bario
bis[hidrogeno(trioxidoseleniatoa)] |
| Fe(HSeO4)3 |
Burdin(3+)
hidroxidotrioxidoseleniatoa(1-) |
Burdin
tris[hidrogeno(tetraoxidoseleniatoa)] |
|
|
Formulak atalean sustantzia horien izenak idazteko ariketa bat daukazu. Erantzunak egiazta ditzakezu, baita ariketaren emaitza ikusi ere.
Izenak atalean sustantzia horien formulak idazteko ariketa bat daukazu. Erantzunak egiazta ditzakezu, baita ariketaren emaitza ikusi ere. Formulak azpiindizerik gabe idatzi behar dituzu. Adibidez, ura = H2O.
       
|
